Rubik từ lâu được biết đến là một trong những trò chơi giải đố trí tuệ giúp người chơi phát triển tư duy. Trong đó, Rubik 3x3x3 là phiên bản Rubik cơ bản và được coi là bán chạy nhất Thế Giới. Vậy Rubik 3x3 là gì và làm sao để biết cách giải Rubik 3x3?
I. Rubik 3×3 là gì?
Lập phương Rubik (Khối Rubik hay Rubik) là 1 trò chơi giải đố cơ học do Ernő Rubik - giáo sư kiến trúc, nhà điêu khắc người Hungary phát minh năm 1974.
Trong đó, Rubik 3×3 có 9 ô vuông và được sơn phủ 1 trong 6 màu khác nhau (Trắng, đỏ, vàng, cam, xanh lá cây và xanh dương). Tuy nhiên, một số phiên bản có thể thay đổi bằng 1 số màu như mặt màu trắng bằng màu đen, màu đỏ bằng màu hồng, màu tím, màu xám.
1. Cách nhận biết các mảnh/viên của khối Rubik
Theo quy ước, khối Rubik 3x3 gồm 26 mảnh/ viên Rubik ghép lại với nhau. Trong đó:
- Viên trung tâm: Gồm có 6 viên, mỗi viên chỉ có 1 mặt màu với vị trí không thay đổi. Khi đó, màu của 1 viên trung tâm ở 1 mặt nào đó cũng chính là màu của cả mặt đó.
- Viên cạnh: Gồm 12 viên, mỗi viên có 2 mặt màu và nằm giữa các cạnh của khối Rubik.
- Viên góc: Gồm 8 viên, mỗi viên có 3 mặt màu và nằm ở các góc của khối Rubik.
2. Quy ước và ký hiệu về các mặt xoay của khối Rubik 3×3
* Ký hiệu khối Rubik 3×3:
Khối Rubik 3x3 gồm có 6 mặt và được ký hiệu theo tên viết tắt của chúng trong tiếng Anh (R , L , U, D, F, B). Điều này giúp bạn có thể xem thêm các cách giải trong nhiều tài liệu khác nhau, cụ thể:
Lưu ý: Tuỳ thuộc vào cách nắm Rubik của bạn trên tay mà các mặt tương ứng với các màu được coi là R hay L hay U.
* Quy ước cách xoay các mặt khối Rubik 3×3
Là một trong những phần quan trọng để xoay Rubik 3×3 thành công. Bạn cần chú ý một số quy ước sau:
- Khi viết chữ cái các mặt in hoa R L U D F B: Bạn cần xoay các mặt tương ứng 90° theo chiều kim đồng hồ ( có nghĩa là 1/4 vòng ).
- Khi viết chữ cái các mặt in hoa kèm theo dấu ( ' ): R’ L’ U’ D’ F’ B' hoặc chữ i như: Ri Li Ui Di Fi Bi tức là bạn phải xoay các mặt tương ứng 90° ngược chiều kim đồng hồ.
- Khi viết chữ cái các mặt in hoa kèm theo số 2 như R2 L2 U2 D2 F2 B2: Bạn cần xoay các mặt tương ứng 180° theo chiều nào cũng được.
Ví dụ: Khi bạn gặp phải công thức B thì bạn phải để mặt B hướng về phía mình rồi mới xoay 90° theo chiều kim đồng hồ. Rồi mới làm tương tự với các mặt khác.
II. Hướng dẫn cách giải Rubik 3x3 đơn giản
1. Cách giải Rubik 3x3 cơ bản
Hiện tại, có rất nhiều cách để giải Rubik 3x3. Tuy nhiên, nếu bạn là một người mới bắt đầu chơi thì 7 bước sau đây được xem là cách làm đơn giản và dễ thực hiện nhất bạn có thể thử:
- Bước 1: Xếp tạo thành hình Chữ thập màu trắng ở tầng 1 của khối Rubik
- Bước 2: Hoàn thiện xếp tầng 1 của Rubik
- Bước 3: Xoay hoàn thành tầng 2 của khối Rubik
- Bước 4: Tạo chữ thập màu vàng ở tầng 3
- Bước 5: Đưa các viên chữ thập màu vàng về đúng vị trí
- Bước 6: Đưa các viên góc màu vàng về đúng vị trí
- Bước 7: Hoàn thiện xếp khối Rubik
Chi tiết các bước giải Rubik 3x3:
Bước 1: Tạo thành hình Chữ thập màu trắng ở tầng 1
Đầu tiên, bạn hướng mặt trắng lên phía trên để thực hiện các bước sau:
- Xác định 1 viên cạnh có màu trắng cần di chuyển hiện đang ở đâu
Theo đó, bạn cần phải di chuyển viên cạnh đó ở về mặt trước – F. Khi đó, bạn sẽ có 3 vị trí của viên cạnh này ở mặt F (tầng 1, tầng 2 hoặc tầng 3). Tiếp theo, bằng 1 số phép quay nhất định bạn phải đưa nó về vị trí tầng 2 ở mặt trước bên phải được đánh dấu X dưới hình.
Ví dụ: Nếu viên cạnh trắng của bạn đang ở 4 vị trí sau, thì hãy dùng F, F' hoặc F2, F2' để đưa về tầng 2.
- Xác định vị trí mà viên này sẽ phải trở về
Kế đến, bạn phải xoay U ( Hoặc U') để đưa vị trí đó về vị trí mặt trên bên phải, có nghĩa là vị trí X dưới đây.
- Thực hiện công thức để đưa cạnh về vị trí X
- Trường hợp 1: Tiến hành xoay R
- Trường hợp 2: Thực hiện U F’ U’ hoặc U Fi Ui
Sau đó, bạn lặp lại các bước từ nảy giờ để giải 3 viên cạnh còn lại. Nhớ là tránh quay các bước quay làm ảnh hưởng tới các cạnh đã giải nha.
Kết thúc bước 1 bạn sẽ được 1 hình chữ thập màu trắng và đúng với các màu trung tâm như sau:
Bước 2: Hoàn thiện tầng 1 của Rubik
Trước hết, bạn quay ngược khối Rubik lại để mặt màu trắng ở dưới, mặt màu vàng ở trên. Sau đó, bạn tiến hành quan sát tất cả khối một lượt để xác định vị trí của các ô góc đang nằm ở đâu.
Đặc biệt, ô góc màu trắng là ô có 3 màu, 1 mặt là màu trắng và X được đánh dấu là vị trí mà ô góc đó phải trở về.
- Nếu viên góc nằm ở tầng 3 ( tức tầng màu vàng):
Bạn phải dùng U hoặc U' để đưa về 3 trường hợp sau:
- Với hình 1: Sử dụng công thức xoay U R U’ R’
- Với hình 2: Sử dụng công thức xoay R U R’
- Với hình 3: Khi mặt màu trắng không ở mặt cạnh (xanh, đỏ) mà ở mặt màu vàng. Khi đó, bạn tiến hành đưa mặt màu trắng này sang bên cạnh như hình 1 và 2 bằng cách xoay R U’ R’ U2 .
Kế đến, bạn chọn 1 trong 2 công thức hình 1 hoặc hình 2 để giải tiếp.
- Nếu viên góc ở tầng 1 ( tức ở tầng màu trắng):
Nếu bạn thấy viên góc này đang ở đúng tầng 1 nhưng lại sai vị trí hoặc sai hướng thì sẽ có 3 trường hợp như sau:
Để giải, bạn phải dùng công thức (R U R’ U’) để đưa viên góc về tầng 3 rồi mới dùng phương pháp giải tầng 3 như trên để giải tiếp.
Kết quả sau bước 2 bạn sẽ có tầng 1 hoàn thành và đồng thời các ô cạnh đúng với vị trí màu các bên như hình dưới đây.
Bước 3: Hoàn thành tầng 2 của khối Rubik
Trước hết, bạn cần xác định các viên cạnh của tầng 2, là các viên cạnh còn lại mà không có màu vàng. Chúng có thể nằm ở tầng 2 hoặc tầng 3.
- Nếu viên cạnh nằm ở tầng 3
Bạn cần xác định vị trí viên cạnh cần đưa tới bằng cách xem xét 2 màu của viên cạnh (Goal) và cầm Rubik 3x3 sao cho viên Goal nằm ở mặt F.
Sau đó, bạn tiến hành xoay U, U’ hoặc U2 để đưa viên cạnh đến vị trí gần Goal để trục giữa của mặt F trùng màu và tạo thành chữ T
Khi đó, tùy vào từng trường hợp, bạn dùng 1 trong 2 công thức sau để giải:
- Nếu viên cạnh nằm ở tầng 2
Bạn cũng dùng công thức (R U’ R’) (U’ F’ U F) để xếp và xoay viên cạnh về tầng 3 rồi mới dùng phương pháp phía trên để giải.
Bước 4: Tạo chữ thập màu vàng ở tầng 3
Đầu tiên, bạn có 3 trường hợp của tầng 3 là: chỉ có 1 Dot, có 3 Dot hình chữ L, có 3 Dot theo đường thẳng. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng công thức: F R U R' U' F' để giải:
- Trường hợp 1 Dot: Bạn phải xoay công thức này 3 lần
- Trường hợp 2 Dot chữ L: Bạn phải xoay 2 lần với hướng của chữ L.
- Trường hợp 3 Dot đường thẳng nằm ngang: Bạn xoay công thức này 1 lần
Lúc này tầng 3 sẽ lần lượt thay đổi như hình bên dưới. Nhưng nhớ là Hướng của khối Rubik rất quan trọng phải ở dạng "L" như minh họa cũng như đường thẳng phải nằm ngang.
Bên cạnh đó, nếu như bạn đang ở dạng chữ L hãy chuyển ngay đến dạng chữ thập bằng cách xoay 1 lần công thức là: F U R U' R 'F'
Bước 5: Đưa các viên chữ thập màu vàng về đúng vị trí
Kế đến, bạn quan sát khối Rubik để kiểm tra vị trí của các mảnh cạnh màu vàng cần chuyển đổi. Sau đó, bạn cầm Rubik sao cho 2 cạnh cần hoán đổi với nhau, nằm ở mặt trước F và mặt trái L.
Bạn sử dụng công thức: (R U) (R’ U) (R U2) R’ U để hoán vị giữa cạnh vàng mặt F với cạnh vàng mặt L.
Khi đó, bạn sẽ được kết quả là khối rubik như hình bên dưới:
Bước 6: Đưa các viên góc màu vàng về đúng vị trí
Tiếp đến, bạn phải quan sát xem các viên góc màu vàng có viên nào đang nằm sai vị trí không. Nếu viên có 3 góc: màu vàng và 2 màu còn lại đang nằm ở giao điểm tại 3 cạnh có màu tương ứng (không nhất thiết trùng màu tâm) thì chúng đã đúng vị trí.
Lưu ý: Sẽ luôn chỉ có 0, 1 hoặc là 4 viên góc ở vị trí đúng.
- Nếu bạn có 1 viên góc ở vị trí đúng: Bạn tiến hành cầm khối Rubik sao cho viên đúng ở vị trí FRU ( Mặt trước, phía trên, bên phải) rồi áp dụng công thức: U R U’ L’ U R’ U’ L
- Nếu không có viên góc nào ở vị trí đúng: Bạn phải thực hiện công thức trên khoảng 2 lần để tạo được 1 góc đúng.
- Nếu cả 4 viên góc đúng thì bạn có thể chuyển ngay tới bước 7
Bước 7: Hoàn thành giải khối Rubik
Tới đây, bạn cần chọn hướng cầm Rubik sao cho 1 viên góc màu vàng bị sai hướng nằm ở mặt trước, phía trên, bên phải giống như vị trí đánh dấu bên dưới, có nghĩa là vị trí FRU.
Sau đó, bạn tiếp tục thực hiện chẵn lần (2 hoặc 4 lần) theo công thức: R’ D’ R D để định hướng đúng góc vì mặt màu vàng sẽ xoay tại chỗ theo chiều kim đồng hồ.
Khi đó, bạn phải dừng thực hiện khi mặt vàng ở đúng vị trí và việc xáo trộn các tầng 1, 2 không có vấn đề gì cả bởi chúng sẽ tự về vị trí đúng sau khi bạn giải xong tất cả các góc sai.
Bạn tiếp tục dùng U / U' để chuyển các ô vàng sai hướng còn lại đến vị trí đánh dấu FRU. Sau đó, bạn mới tiếp tục áp dụng lại công thức trên cho đến khi tất cả các ô góc vàng được giải.
Lưu ý: Ngoại trừ góc đầu tiên, bạn chỉ sử dụng U và U' để di chuyển các góc còn lại tới vị trí FRU.
Khi tất cả các góc được định hướng chuẩn thì bạn đã giải xong khối Rubik 3x3 rồi đấy. Kết quả sẽ được hiển thị giống hình bên dưới.
Cre: https://www.invert.vn/cach-giai-rubik-3x3-ar4872
